Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin Habertürk’te Fevzi Çakır’ın sorularını yanıtladı.
Bakan Tekin’in açıklamalarından öne çıkan başlıklar şöyle:
1 milyonun üzerinde öğretmenimiz, 75 binin üzerinde okulumuz var. Yapılan düzgün şeyler hiç gündeme gelmiyor.
Öğretmenlerin emeklerinin, fedakarlıkların takdiri kimse tarafından yapılmıyor. Bu kadar büyük aile içinde cımbızla çekilerek bir iki küçük haber gündeme getiriliyor.
Düzgün niyetli olan bireylerin direkt, anında paylaşılsa bizimle gerekli önlemleri zati alırız. Bu cins bilgi eline geçen kimselere vilayet müdürümüz, ilçe müdürümüz, bakanlığımızın basın müşavirliğine ulaştığında sorunu çözecek durumdayız. Bu hale gelince yanlış sonuçlara vesile oluyor.
Geçen hafta bir öğretmenimiz linç edildi. Olayın ayrıntılarını paylaşmadık. Öğretmenimiz periyot boyunca, bahse husus olan öğrencimizle ilgili anne şefkatiyle yaklaşmış. Öğrencisiyle mezun merasiminde. Velilerle görüştük. Bir anda kamuoyunda bir biçimde gündeme getirildi ve öğretmenimiz linç edildi. Yazık değil mi bu öğretmene.
Bizi eleştirin tamam da öğretmen arkadaşlarımızın ne günahı var. 180 iş günü boyunca bu beşerler fedakar bir biçimde sizin, bizim veliler olarak konutta ilgilenemediğimiz çocuklarla ilgileniyorlar. Kolay bir olay yüzünden…
Bütün öğretmen arkadaşlarımızın hukukunu korumak ismine biraz daha hassas davranalım. Biz çözmediysek bizi eleştirsinler lakin o arkadaşlarımızın emeklerinin heba oldu.
Şimdi okul müdürümüz pek mantıklı başlangıç yapmış. Velilere ‘mezuniyet programı yapıyoruz, öğrencilerle bir arada kimler katılacak?’ diye sormuş. İştirak listesi almış. Listede olmayan bireylere ‘yer kalırsa sizi alırız’ diye başlayan tartışma öbür boyuta evriliyor. Ekranlara, toplumsal medyaya düşen olumsuz imajlar çıkıyor. Öğretmen arkadaşlarım adına üzüldüm. Zati olay da kısa vakitte çözülmüştür.
“ÖĞRETMENLERİ ZAN ALTINDA BIRAKMAYIN”
Öğretmenimizin süreç içinde çalışmalar gündem olmuyor. 76 bin okulun içinden bir adedinde olan olay bütün kitleyi zan altında bırakacak hale getiriliyor. Ben kamuoyunda olumlu şeylerin paylaşılmasını, olumsuz şeyleri bizimle paylaşmalarını istiyorum. Orada ilçe ve vilayet müdürümüz anında müdahale etmiş, sorun çözülmüş zati. Okul müdürümüz başlangıçta denetimi kaybediyor. Biz de zati gerekli incelemeleri yaptırıyoruz. İhmal varsa gereken bireyler cezalandırılır. İhmal yoksa bir sürü insan zan altında kalıyor.
EĞİTİMDE ‘MÜFREDAT’ TARTIŞMALARI
Türkiye o denli bir hale geldi ki artık her alanda kendine ilişkin bir sistematik, çağın kriterlerine uygun parametrelere sahip ülke haline dönüştü. Biz yola çıkarken, kendimize ilişkin, tıpkı başka gelişmiş ülkelerde olduğu üzere çağdaş gelişmeleri, milletlerarası dataları ele alarak, kendimizin kıymetlerini de ele alarak milletlerarası bir model üretiriz. Yaptığımız şey esasen bizim Türkiye’deki eğitim öğretimle ilgili olarak milletlerarası raporlarda bize tenkitleri kaldırarak inşa süreciydi. OECD üzere raporlarda bize yönelik tenkitlerin odağında; eğitim öğretimin marifete odaklı olmadığı için eleştiriliyorduk. Müfredatımızı revize etmemiz gerekir. Bizim sistemimizle bizim yarışabileceğimiz ülkelerin kazanım sayıları üzerinden yapılan değerlendirmelerde bizimkinin çok ağır olduğu eleştirisi vardı. Katiyetle fazla yüklüyorduk. Bilgiyi edinmeyle ilgili kolay bir dünyada yaşıyoruz. 1980’li yıllarda lise öğrencisi iken öğretmenlerimizin ödevini yapmak için vilayet halk kütüphanesinde beklerdik. İçeri girip ansiklopedilerden ilgili cildi bulacaktık. Öbür öğrencide ise bekliyorduk. Ona ulaşıp, fotokopi alıyorduk. Bizim tahminen birkaç günde yaptığımız şeyi çocuklarımız 5 dakika içerisinde bilgisayrdan, cep telefonlarından bilgiye erişiyor.
“BAZI DERSLERDE ÇOĞALTTIK, BİRTAKIM DERSLERDE AZALTTIK”
1980-90’lı yıllarda yükseköğretime erişimde sorun vardı. Artık yükseköğretime erişim de çok kolaylaştı. 8 milyonun üzerinde yükseköğretim alan öğrenci var. Açıköğretimlerle bir arada. Bilgiyle ilgili kısmı azaltıp, ilerideki süreçlere bırakmak. Biz çocuklarımızın öğrenme seviyelerini milletlerarası karşılaştırmalara baktığımızda ilerleyen devirlerde daha yanlışsız olduğu için bir kısmını çıkardık. Bilgi yükümüzü azaltmış olduk. Yaklaşık yüzde 35 oranında azalttık. Kimi derslerde yüksek oranda kimilerinde daha az azaltma var. Bize ilişkin olan pahaların, Cumhuriyet’in, toplumu millet yapan kıymetlerin çocuklarımıza kazandırılması da bizden beklenen işti. Ulusal şuurunu artırmamız lazım. Münasebetiyle biz memleketler arası göstergeler ışığında kendi kıymetlerimizi içine katarak model üretmemiz lazım. Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli isminde bu türlü bir modeli ortaya çıkardık.İlerleyen günlerde bilgi ve bağlantı teknoloji konusunda öngördüğümüz gelişmeler olacak. Yapay zeka uygulamaların yaygınlaşmasıyla ortaya çıkan gelişmeler. Şu anda 12+1 programlarımızı bu takvim içerisinde yerleşmeye çalıştırdık.
“İNKILAP DERSLERİ AZALTILIYOR MU?”
Atatürk Prensipleri İnkılap Tarihi’nin azaltıldığı tezi. Orada hiçbir değişiklik yapmadık. Haftalık ders saatlerinde rastgele değişiklik yapmadık. ‘Saatini azalttılar’ tabiri tabiri caizse okumadan, ezbere yapılmış tenkit. Osmanlı, Türk tarihi kısmı zati programlarımızın içinde var. Tekrarlanan, birebir ünite farklı sınıf kümelerinde tekrarlanıyor ise. Biz kronolojide takdim tehire gittik. Şunu yapmaya çalıştık; Cumhuriyet ile Osmanlı ortasında bir devamlılığın var olduğunu, bu köprüyü oluşturmaya çalıştık. Bunu da çocuklarımız tarihine, kıymetlerine, atalarına sahip çıksın, hürmet duysun. Laiklikle ilgili eleştiriyi yapanlarla aramızdaki uzlaşmalık şurada. Laiklik tarifi konusunda o şahısların laiklik tarifi ile benim yaptığım laiklik ortasında bir farklılık var anladığım kadarıyla. Laiklik ve demokrasi ile uzun yıllar dersler anlattım üniversitelerde. Ben kozmik laiklik prensiplerine uygun davranmak istiyorum. Bahsettiğim bireyler 28 Şubat’taki laiklik tarifi yapıyordu. O bireylerle benim birebir çerçevede buluşmam mümkün değil. Milletlerarası metinler, kontratlar nasıl laiklik yapıyorsa, bizim de tarifimiz tıpkı formda. Müfredatta şu bilgi milletlerarası mukavelelerde, insan haklarını muhafaza düzenekleri bağlamında şu bahisle çelişiliyor deniyorsa onu düzeltmeye hazırız.
SOSYAL BİLİMLER DERSİ ARTIRILDI MI?
Matematik dersinde toplumsal bilimler mi anlattık? Biyolojiye toplumsal bilimleri mi koyduk? Mümkün değil. Toplumsal bilimlere nasıl tartı vermiş olabiliriz? İçeriğini farklılaştırdılar, zenginleştirdiler üzere tenkit varsa tartışılabilir. Lakin toplumsal bilimler dersinin sayısını artırdılar tenkitlere katılmam mümkün değil. Haftalık çizelgelerle ilgili bir şey yapmadık. Rastgele bir dersin haftalık ders saatini artırmak ya da azaltmak, Bakanlığın insan kaynağı muhtaçlığını tesirler. Bu tenkit de kusura bakmasınlar çok dengeli değil.
SİSTEM ÇOK SIK MI DEĞİŞİYOR?
Sistem değişiyor sorusunun karşılığı şu ise, kademeler ortası geçiş. Yani 8’den 9’a geçen öğrencinin, nasıl kayıt yaptıracağı ya da yükseköğretime devam edeceğine dair tartışma teknik tartışma, sistemin özüyle ilgili bir tartışma değil. Müfredatla ilgili ‘dünyada ortalık perişan oldu, sağımızda solumuzda savaşlar oldu, Kovid üzere belayı atlattık, asrın felaketini yaşadık, siz niçin bunları koymuyorsunuz’ eleştirisi yapılmasını bekleriz. Çocuklarımızın üstündeki yükü azalttık. Haftalık 3 saat dersi olan öğretmenimiz ‘Bu ders yetmiyor, programlarımız ağır’ diyor. Haftada 5 saat ona verdik, 5 saat ona verdik, haftalık ders oldu 60-70 oldu. Veremeyince başarısızlık algısı ortaya çıkıyor. Neden öğretmenlerimizin haksız tenkit ile karşı karşıya kalmasını sağlayalım. Çocuklarımızın, öğretmenlerimizin üstünden bu yükü almamızdan mı rahatsızlar?
“BUYRUN BİR ARADA YAPALIM DEDİK”
Türklerin tarihini, devletin geçmişini bütün olarak çocuklarımıza veriyoruz dedik diye mi rahatsız oluyorsunuz? Merhametli, faziletli jenerasyon yetiştirmek istiyoruz diyoruz, ondan mı rahatsız oluyorsunuz? Neden rahatsız oluyorlar, anlamış değilim. Bir program değişikliği yaptık. ‘Yapılış sürecinde demokratik iştirake açık olmadınız’ deniyor. En sevdiğim tenkit burası. 2 tutumdan bahsedeceğim. Bir tanesi ‘Ben bir şey yapacağım şimdi başlamadım, buyrun bir arada başlayalım’. İkinci hal ‘Ben yaptım buyrun tartışalım’. Hangisi daha demokratik. Ben birinci hali seçtim. ‘Buyrun birlikte yapalım’ dedim. Bana katkı verecek kim varsa. Siyasi parti, STK, üniversite, akademisyenler olabilir. Buyrun gelin bir arada yapalım. 2023 Haziran ayının başından itibaren katıldığım her yayında, medyada, toplumsal medyada ‘buyrun gelin’ dedik. Gelen arkadaşlara teşekkür ediyorum. Lakin siz yoksunuz, devam ettim ben. Bir tarih verdim. Bu iştirak sürecini tetiklemek istiyordum. Bir daha tarih verdim. Gelmediler sonra 26 Nisan’da ilan ettiğimizde ‘Bu mühlet yetersiz, artık değil uzatın, önümüzdeki sene hayata geçirin’ dendi. Bu uygun niyetli değil.
“KATKI VERMEK İSTEYEN HERKESİN KATKISINI ALDIK”
Deniyor ki, ‘siz şu kadar sayfa, şu kadar söz ile metin hazırladınız, bunu nasıl okuyacağım?’ Bunu tek kişinin okumasını istemiyorum. Matematikle ilgilenen arkadaşımız matematik okusun. Ortalama 100-150 sayfa. Elinizde 150 sayfalık metin verdik. ‘Bunu 1 haftada değerlendiremem, bir sene müddet verin’ demek çok dengeli değil. Katkı vermek isteyen herkesin katkısını aldık. 26 dersin programını yaptık, öbürleri devam ediyor. Programını yapmadığımız dersler için davet yapıyorum; buyrun gelin beraer yapalım.
20 BİN ÖĞRETMEN ATAMASI NE ZAMAN?
Sözlü ile ilgili düzenek tamamlanınca, bittikten sonra 657 ile ilgili düzenekler var. Güvenlik soruşturmaları takvimi var. Bittiği an itibariyle atamalarını yapıp, ailemize katmış olacağız. 20 bin bireyle ilgili ilgili ünitelerden yanıtlarımızı almış olacağız. Yeni öğretim yılına yetiştirmeyi dilek ediyoruz. Yetiştiremezsek yetiştirdiğimiz yerden devam edeceğiz.
ENGELLİ ÖĞRETMENLERİN ATANMASI
Malum engelli arkadaşlarımızın atanmasıyla ilgili süreci Aile ve Sosyal Bakanlığı yürütüyor. Onlar kendilerine verilen takım sayısını bakanlıklar ortasında bölüştürüyorlar. Bize de tahsiste bulunacaklar. O süreç tamamlanınca engelli arkadaşlarımızla ilgili atama sürecini duyururuz. Oradan sayı bekliyoruz.
“HER SİYASİ PARTİDEN TEMSİLCİLERLE GÖRÜŞÜYORUM”
Türkiye’de yükseköğretime erişim önemli formda kolaylaştı. Şu an biz öğretmen başına düşen öğrenci bakımından milletlerarası normları yakalanmış durumdayız. Atanamayan öğretmenlerle ilgili sayı çok büyüdü. Biz her yıl bütçe çerçevesinde en fazla sayısında arkadaşımızı ortamıza almak istiyoruz. Benden randevu isteyen, farklı siyasi parti temsilcileri, milletvekilleriyle görüşüyorum. CHP’li milletvekilleriyle görüşüyoruz. Gölge kabine benzetmesini gerçek bulmuyorum. İlgili arkadaşlar benden randevu istediklerinde her daim randevu veriyorum. Muhalefetin dikkatli olması gerekiyor. Bu çeşit siyasetleri toplumsal medyadan gösteri yapmak yarar değil ziyan verir. Gelsinler, konuşalım. Benim çözmek için gayret sarfetmediğim husus varsa onunla ilgili olarak, meydanda protesto ederseniz çok manalı değil. Siyasetle ilgili gelişmelerin dışında söylüyorum bunu. Malum daha evvel parlamenter sistemimiz vardı. Hasebiyle bakanlar parlamenterlerden seçiliyordu. Milletvekillerimizin bakanlarla irtibatı yasama ve yürütmenin birbirine geçmiş hali sistemiyle kolaydı. Artık yasama ve yürütmenin kesin çizgilerle ayrılı bir hükümet sistemine sahibiz. Milletvekili arkadaşlarımızla paklamentoda pek görüşme imkanımız yok. Yasama organı içindeki arkadaşlarımızla bu bağlantısı farklı ortamlarda devam ettirmemiz gerekiyor. Ben herkese randevu veriyorum.