Türk Eğitim-Sen Bayan Eğitimcilerin sıkıntılarına yönelik düzenlediği ankette, Mesleksel tükenmişlik, cinsiyet ayrımcılığı ve iş-yaşam istikrarı mevzularının yanı sıra, bayan çalışanların mobbing ve şiddet üzere önemli sıkıntılarla da karşı karşıya olduğu ortaya çıktı.
Memurlar.Net’ten Fatih Arslan’ın haberine nazaran;
Türk Eğitim Sen, 28 Ocak-18 Şubat 2025 tarihleri ortasında gerçekleştirdiği “Türkiye’de Bayan Eğitim Çalışanı Olmak” temalı anket çalışmasının sonuçlarını açıkladı. 8 Mart Dünya Bayanlar Günü’ne özel yayımlanan rapor, bayan eğitim çalışanlarının karşılaştığı mesleksel ve yönetimsel zorlukları gözler önüne serdi.
Ankete katılan Kadın Eğitimcilerin yüzde 51’i meslek hayatlarında en 1 defa mobbinge maruz kaldıklarını belirtti.
Özellikle bekar bayanlar da bu hususta ayrımcılığa uğradığını söz etti.
Türkiye’de Bayan Eğitim Çalışanı Olmak Zorlaşıyor
Artan Enflasyon Bayan Eğitimcileri de Etkiledi
Kadın Eğitimcilerin %21,2’si Meslek Değiştirmek İstiyor
Ankete katılan bayan eğitimcilerin %21,2’si, tekrar meslek seçecek olsalar eğitimci olmayı istemeyeceklerini belirtti. Buna rağmen, %48,1’i tekrar bu mesleği tercih edeceğini, %30,7’si ise kararsız olduğunu tabir etti.
Zor çalışma şartlarıyla çaba eden eğitimciler, ruhsal sağlamlıklarını korumak için farklı prosedürler uyguluyor. İştirakçilerin %65’i denetimi ellerinde tutmaya çalıştıklarını, %59,1’i ise sıkıntıları aşmak için işlerine daha fazla odaklandıklarını lisana getirdi.
Kadın Eğitimciler İdareyle Problemler Yaşıyor
Kadın eğitim çalışanlarının büyük bir kısmı, yöneticilerle yaşadıkları meselelerden şikayetçi. İştirakçilerin %22’si, liyakatsiz yöneticilerin tavır ve davranışlarının en büyük sorun olduğunu belirtirken; %15,1’i ayrımcı tavırları, %11,4’ü gereksiz bürokrasiyi, %8,3’ü iletişimsizlik meselesini, %7,7’si ise uygulama yapılamaz kararları yöneticilerle yaşadıkları en büyük ezalar olarak gösterdi.
Ankette yöneticiler tarafından öbür üniteye görevlendirilme tehdidi olup olmadığı da soruldu. İştirakçilerin %79,8’i bu türlü bir tehditle hiç karşılaşmadığını söz ederken, %16’sı hayat görüşü yahut çalışma şartları nedeniyle uzak kurumlardan tehdit aldığını söyledi.
Psikolojik Dayanak Yetersiz Kalıyor
Kadın eğitim çalışanlarının en büyük problemlerinden biri de kurumsal dayanak eksikliği oldu.
Ankete nazaran:
- %36,4’ü rehberlik servisinden ruhsal takviye alabilecek imkanlarının bulunmadığını belirtti.
- %18,5’i, yöneticilerinin öğrenci yahut veli ile yaşanan sorunlarda adil bir halde yanlarında durmadığını söz etti.
- Ayrıca, zarurî müsaade taleplerine yönelik takviye konusundaki soruya iştirakçilerin %20,1’i hiçbir vakit takviye görmediklerini belirtirken, %30,7’si her vakit takviye aldığını lisana getirdi.
Kadın eğitimcilerin kuruma inanç ve aidiyet duyma oranları da düşük düzeyde kaldı. Ankete katılanların %23,3’ü kuruma hiçbir vakit güvenmediğini belirtirken, yalnızca %20,8’i her vakit aidiyet hissettiğini söyledi.
Kadın Eğitim Çalışanları Daha Fazla Takviye Bekliyor
Türk Eğitim Sen’in anket çalışması, bayan eğitim çalışanlarının ekonomik ve yönetimsel manada önemli zorluklarla karşılaştığını ortaya koydu. Ruhsal takviye hizmetlerinin yetersiz olması, liyakat sorunu ve idareyle yaşanan uyuşmazlıklar bayan eğitimcilerin en büyük külfetleri ortasında yer alıyor.
Kadın Eğitim Çalışanları İş-Yaşam İstikrarında Zorluk Çekiyor
Türk Eğitim Sen’in bayan eğitim çalışanlarıyla yaptığı ankette, mesleksel tükenmişlik, iş-yaşam istikrarı, cinsiyet ayrımcılığı ve mobbing mevzularında dikkat çeken sonuçlar ortaya çıktı. Çalışanların büyük bir kısmı iş yükü ve ailevi sorumlulukları dengelemekte zorlanırken, cinsiyet eşitsizliği ve ruhsal baskı üzere faktörler de mesleksel ömürlerini olumsuz etkiliyor.
Mesleki Tükenmişlik ve İş-Yaşam Dengesi
Kadın eğitim çalışanlarının %27,9’u mesleksel tükenmişlik yaşadığını belirtirken, %51,3’ü bu mevzuda kararsız olduğunu tabir etti. İş-yaşam istikrarı konusunda da misal zorluklar yaşandığı görüldü.
%32,1’i mesken ve iş sorumlulukları ortasında istikrar kurmada hiç zorlanmadığını söz etse de, %14’ü her vakit zorluk çektiğini lisana getirdi.
%28,6’sı iş nedeniyle ailesine kâfi vakit ayıramadığını ve bu yüzden suçluluk duymadığını söylerken, %18,9’u her vakit bu duyguyu yaşadığını belirtti.
%32,5’i çocuk bakımında çaresiz hissettiğini tabir ederken, %27,1’i hiçbir vakit bu sorunu yaşamadığını lisana getirdi.
Kadınların %26,1’i kreş ve bakıcı imkanlarının yetersizliği nedeniyle çocuk sahibi olmaya yürek edemediğini söyledi.
Kadın Eğitim Çalışanları Cinsiyet Ayrımcılığına Maruz Kalıyor
- Kadın eğitimcilerin %22,7’si cinsiyet ayrımcılığı yaşadığını belirtirken, %27,9’u ise kısmen ayrımcılığa uğradığını düşündüğünü tabir etti.
- %21,2’si mesleğini icra ederken bayan olduğu için hak ettiği bedeli görmediğini lisana getirdi.
- Kadınların %12,9’u her vakit, %6,8’i ise çoklukla bayan olmanın meslekte dezavantaj yarattığını düşündüğünü söyledi.
- Kadın çalışanların %71,1’i mesai saatleri dışında gelen aramalar ve bildiriler nedeniyle aile yaşantılarının olumsuz etkilendiğini belirtti.
- %37,3’ü erkek meslektaşlarının cinsiyet eşitliği konusunda her vakit hassas davrandığını tabir etse de, %9,4’ü bu türlü bir hassaslığın hiç olmadığını lisana getirdi.
Kadın Eğitimciler Mobbinge ve Şiddete Maruz Kalıyor
Anket sonuçlarına nazaran, bayan eğitim çalışanları vakit zaman fizikî, kelamlı ve duygusal şiddete maruz kaldıklarını belirtti.
Kurumların bayanların özel periyotlarında yaşadığı fizikî ve duygusal zorluklara karşı gereğince destekleyici olmadığı da ortaya çıktı.
Kadın eğitimcilerin yaşadığı bu meseleler, eğitim alanında cinsiyet eşitliğinin sağlanması ve bayanların çalışma şartlarının güzelleştirilmesi gerektiğini bir sefer daha gözler önüne serdi.
Türk Eğitim Sen’in 1.535 bayan eğitim çalışanıyla gerçekleştirdiği anket, bayanların meslek hayatında karşılaştığı zorlukları gözler önüne serdi. Mesleksel tükenmişlik, cinsiyet ayrımcılığı ve iş-yaşam istikrarı hususlarının yanı sıra, bayan çalışanların mobbing ve şiddet üzere önemli sıkıntılarla da karşı karşıya olduğu ortaya çıktı.
Kadın Eğitimciler Mobbinge Maruz Kalıyor
Kadınların %50,1’i, meslek hayatlarının bir periyodunda bayan oldukları için mobbinge uğradığını belirtti. Bilhassa bekar bayanlar da bu mevzuda ayrımcılığa uğradığını söz etti.
%15,2’si her vakit, %7,1’i ekseriyetle, %14,5’i orta sıra ve %13,4’ü bazen mobbing yaşadığını söyledi.
Bekar bayanların %72,4’ü hiç zorbalığa uğramadığını belirtse de, %5’i her vakit, %3,8’i ekseriyetle zorbalık gördüğünü tabir etti.
%67,9’u doğum ve süt müsaadesi üzere yasal hakların kâfi olmadığını düşündüğünü lisana getirdi.
- Sözlü şiddete maruz kalma durumu: %14,2’si her vakit, %10,5’i çoklukla, %15,4’ü orta sıra ve %16,1’i bazen kelamlı şiddete maruz kaldığını söz etti.
- Fiziksel şiddet: %79,5’i fizikî şiddete hiç maruz kalmadığını belirtse de, %3’ü her vakit ve %2,2’si ekseriyetle fizikî şiddete maruz kaldığını söyledi.
- Duygusal şiddet: %36,5’i hiçbir vakit duygusal şiddet yaşamadığını söz ederken, %18,3’ü her vakit, %9,1’i ekseriyetle, %17,8’i orta sıra ve %18,3’ü bazen duygusal şiddete maruz kaldığını belirtti.
Kadınlar Yönetici Durumlarında Dışlanıyor
Kadın eğitim çalışanlarının büyük bir kısmı, yönetici konumlarına ulaşmada cinsiyet eşitsizliği yaşadığını lisana getirdi.
- %59,2’si bayan olduğu için yönetici konumlarına layık görülmediği sözüne katılmadığını söylese de, %9,1’i her vakit, %6,6’sı çoklukla bu sorunu yaşadığını belirtti.
- %30’u, bayan yönetici olarak kendini ispatlamak için zorbalık ve dayatmalara maruz kaldığını söyledi.
- %31,9’u, terfilerde bayanların erkeklerle eşit haklara sahip olmadığı konusunda MEB tarafından desteklenmediğini tabir etti.
- %36,8’i, bayanların özel periyotlarında yaşadığı fizikî ve duygusal zorlukların tolere edildiği ve desteklendiği bir kurumda çalışmadığını belirtti.
- %14,9’u yönetici toplantılarında erkeklerin hükümran tavırları nedeniyle fikirlerine bazen hürmet duyulmadığını düşündüğünü söyledi.
Kadın Eğitimciler Maddi Zorluklar da Yaşıyor
Ankete katılan bayan eğitimciler, ekonomik zorlukların da mesleklerini sürdürmede değerli bir pürüz olduğunu belirtti.
- %61,1’i maaşlarının artan enflasyon ve hayat pahalılığı karşısında yetersiz kaldığını söyledi.
- Esnek çalışma saatleri getirilmeli
- Kreş imkanları artırılmalı
- Kadın eğitim çalışanlarının iş yükünü hafifletmeye yönelik düzenlemeler yapılmalı
- Eğitim Çalışanlarına Yönelik Şiddet ve Mobbing Önlenmeli
- Okul güvenlik siyasetleri Avrupa ülkelerindeki üzere güçlendirilmeli
- Şiddet mağduru eğitimciler için özel hukuksal dayanak üniteleri kurulmalı
- Kadın eğitim çalışanlarına yönelik mobbing cezaları artırılmalı
- Farkındalık eğitimleri yaygınlaştırılmalı ve mobbingin türel olarak tanınması süreci hızlandırılmalı
- Eğitim çalışanlarının maaşları iyileştirilmeli
- Öğretmen maaşları AB ülkeleriyle kıyaslanarak düzenlenmeli
- Kadın eğitim çalışanlarına yönelik toplumsal takviyeler artırılmalı
- Ücretsiz ruhsal dayanak ve kreş üzere yan haklar genişletilmeli
Demografik Veriler
Ankete katılanların %86,4’ü öğretmen ve akademisyenlerden oluşurken, %7,6’sı müdür yardımcısı, %2,7’si müdür durumunda vazife yapıyor. Bayan eğitimcilerin %94,8’i takımlı öğretmen, %3,5’i sözleşmeli, %1,8’i ise fiyatlı öğretmen olarak çalışıyor.
Kadın eğitim çalışanlarının işyerinde maruz kaldığı zorluklar, cinsiyet eşitliğinin sağlanması ve çalışma şartlarının güzelleştirilmesi gerektiğini bir defa daha ortaya koydu.
Türk Eğitim Sen Başkanı Geylan: “Kadın Eğitim Çalışanlarının Hakları Güçlendirilmelidir”
Türk Eğitim Sen Genel Başkanı Talip Geylan, 8 Mart Dünya Bayanlar Günü hasebiyle yaptığı açıklamada bayan eğitim çalışanlarının haklarının korunması ve uygunlaştırılması gerektiğini vurguladı. Eğitim kurumlarının toplumsal değişimde kritik bir rol oynadığını belirten Geylan, bu süreçte bayan eğitimcilerin kıymetli bir aktör olduğunu tabir etti.
Cinsiyet Eşitliği ve Hakların Güçlendirilmesi
Kadın eğitim çalışanlarının toplumsal eşitlik temelinde haklarının korunması gerektiğini söyleyen Geylan, dezavantajlı durumlarının ortadan kaldırılmasının büyük ehemmiyet taşıdığını belirtti. Eğitim çalışanlarının özlük haklarının uygunlaştırılması, maaşların artırılması ve ruhsal takviye düzeneklerinin güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı.
Ayrıca, bayan eğitimcilerin liderlik durumlarında daha fazla yer almasını teşvik eden siyasetlerin hayata geçirilmesini istedi. Eğitim kurumlarında cinsiyet eşitliği siyasetlerinin aktif uygulanması gerektiğini söyleyen Geylan, bayan eğitim çalışanlarının yöneticilik durumlarına daha fazla atanması gerektiğine dikkat çekti.
İş-Yaşam İstikrarı İçin Düzenlemeler Şart
Geylan, bayan eğitim çalışanlarının konut işleri, çocuk bakımı ve mesleksel sorumluluklarını dengelemekte zorlandığını belirterek, bu mevzuda şu tekliflerde bulundu:
Eğitim kurumlarında çalışanlara yönelik şiddetin engellenmesi için yasal düzenlemelerin işler hale getirilmesi gerektiğini vurgulayan Geylan, şu adımların atılması gerektiğini söyledi:
Yönetim Anlayışında Liyakat Vurgusu
Ankete katılan bayan eğitimcilerin, adil ve şeffaf olmayan idare anlayışından şikayetçi olduğunu belirten Geylan, eğitim yöneticilerinin liyakat temeline nazaran atanmasının bu sorunun tahlili olacağını tabir etti.
Ekonomik Zorluklar ve Maaş Artışı Talepleri
Geylan, bayan eğitim çalışanlarının enflasyon karşısında maaşlarının yetersiz kaldığını belirterek şu taleplerde bulundu:
Geylan, eğitim çalışanlarının haklarının korunması ve güzelleştirilmesi için sendika olarak gayret etmeye devam edeceklerini tabir etti.